۴ – ۵ – به کار گیری مدل SWOT در پژوهش حاضر جهت ارائه استراتژهای برتر اکوتوریسم
شاید مهمترین فرآیند تحقیق، استخراج، دسته بندی اطلاعات و سپس تجزیه و تحلیل کمی و کیفی اطلاعات باشد. در این مرحله بعد از جمعآوری اطلاعات، آمایش دادهها و تنظیم گزارش وضع موجود و هم چنین رتبه‌بندی توان‌های اکوتوریسم با استفاده از مدل تاپسیس در مرحله آخر با استفاده از مدل استراتژیک SWOT به تجزیه و تحلیل عناصر تشکیل دهنده موضوع مورد مطالعه پرداخته شده و بهترین استراتژیها ارائه میگردند.
۴ – ۶ – تحلیل مدل SWOT
به منظور شناسایی و بررسی عوامل موثر درونی: نقاط قوت(Strength)، نقاط ضعف(Weakness) و عوامل تاثیرگذار بیرونی: فرصتها (Opportunity) و تهدیدات (Threats) از مدل SWOT استفاده شده است. منطق رویکرد مذکور این است که راهبرد اثر بخش باید قوتها و فرصتهای سیستم را به حداکثر، ضعفها و تهدیدها را به حداقل برساند. این منطق اگر درست بکار گرفته شود نتایج بسیار خوبی برای انتخاب و طراحی یک راهبرد اثر بخش خواهد داشت (جدول۴ – ۱)(یغفوری و همکاران: ۱۳۹۰: ۵). این مدل در مفهوم کلی، ابزاری برای بهره‌برداری در مراحل مقدماتی تصمیم‌گیری و به عنوان یک پیش درآمد در امر برنامهریزی راهبردی در نوع کاربردی آن است. در حقیقت این روش ابزاری است که بیشتر برای کنار هم قرار دادن یافتههای تحلیل فشارهای خارجی(فرصتها و تهدیدها) و قابلیتهای داخلی( قوتها و ضعفها) است.تحلیل سوات، تحلیلی منظم برای شناسایی عوامل(نقاط قوت و ضعف، فرصتها و تهدیدها) و تدوین راهبرد در راستای تطابق مناسب بین آنها است. از دیدگاه این مدل، راهبرد مناسب، قوتها و فرصتها را به حداکثر و ضعفها و تهدیدها را به حداقل ممکن میرساند. برای این منظور نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید در چهار حالت کلی SO, WO, ST, WT به شرح زیر پیوند داده شده و گزینههای راهبردی از بین آنها انتخاب میشوند (رضوانی، ۱۳۸۷: ۲۰۶) بنابراین ابتدا با توجه به بررسی‌های صورت گرفته روی محیط داخلی و خارجی فهرستی از نقاط ضعف و قوت، فرصتها و تهدیدات، مورد شناسایی قرار گرفت و جهت بر طرف کردن و یا تقلیل نقاط ضعف و بهبود نقاط قوت و فرصتها در ارتباط با گسترش اکوتوریسم در منطقه مورد مطالعه استراتژیها و راهبردهایی ارائه شده است. به طور کلی هدف پژوهش حاضر بررسی نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدات موجود در شهر کرمانشاه در زمینه اهمیت اکوتوریسم در این منطقه است. از این رو بررسی و شناخت وضعیت مناطق و نواحی قابلیتها، محدودیتها، فرصتها، تهدیدات، تنگناها، در برنامهریزی ناحیهای و انتظام فضایی از اهمیت بسزایی برخوردار است. در مرحله بعد در فرآیند تدوین سیاستها و راهبردهای توسعه با لحاظ کردن جهات قبلی و با توجه به نوع واکنش در مقابل و نحوه تعامل هر عامل داخلی و خارجی میتوان ماتریسی را ترسیم کرد که دارای چهار نوع راهبرد است. بر این اساس، ماتریس SWOT باید بتواند قوتها و فرصتها را حفظ کرده و نقاط ضعف و تهدید را حذف و به نقاط قوت و فرصت تبدیل کند و یا اینکه حداقل تاثیرات منفی و مخرب آنها را کاهش دهد.
راهبرد رقابتی / تهاجمی(SO)، که تمرکز آنها بر نقاط قوت درونی و فرصتهای بیرونی است؛
راهبردهای تنوع بخشی(ST)، بر نقاط قوت درونی و تهدیدهای بیرونی متمرکز است؛
راهبردهای بازنگری(WO)، که ضمن تاکید بر نقاط ضعف درونی، سعی بر بهرهگیری از فرصتهای بیرونی در جهت رفع نقاط ضعف است؛ و
راهبرد تدافعی(WT)، که برای مقابله با ضعفهای درونی و تهدیدهای بیرونی ارائه میشود.
به هر حال در زمینه گردشگری، ماتریس سوات (SWOT) چارچوب مناسبی برای تعیین امکانات و تنگناهای توسعه گردشگری و در نهایت ارائه راهبردهای مناسب در این زمینه است. در این روش ابتدا قوتها و ضعفهای درونی(داخلی) و فرصتها و تهدیدهای بیرونی(خارجی) در زمینه مختلف از جمله: اقتصادی، اجتماعی – فرهنگی، بوم شناختی و نهادی مشخص شده و سپس راهکارهای مناسب به منظور رفع ضعفها و تهدیدها از یک طرف و بهبود قوتها و فرصتها از طرف دیگر، ارائه میشود. کارایی، سرعت و ظرفیت تطبیق عوامل درونی با محیط بیرونی از ویژگیهای این روش است ( رضوانی، ۱۳۸۷: ۲۰۶ – ۲۰۲).
جدول ۴ – ۱: ماتریس SWOTو نحوه تعیین راهبردها(یغفوری و همکاران:۱۳۹۰)
| برای دانلود متن کامل این پایان نامه به سایت jemo.ir مراجعه نمایید. |
| ماتریس SWOT | نقاط قوت(S) | نقاط ضعف(W) |
| فرصتها(O) | استراتژیهای SO | استراتژیهایWO |
| تهدیدها(T) | استراتژیهای ST | استراتژیهای WT |
تعیین راهبردهای کوتاه مدت و بلند مدت توسعه اکوتوریسم در شهر کرمانشاه
جدول ۴ – ۲ : ماتریس تهدیدات ،فرصتها،نقاط ضعف،و نقلط قوت
